انبارداری پشتوانه و ستون فقرات هر کسب و کاری است چرا که مقدار چشم‌گیری از سرمایه‌گذاری هر مجموعه‌ای در این فضا قرار دارد. در واقع، انبارداری و مدیریت انبار نوعی سرمایه‌گذاریست که هر مجموعه‌ای باید برای حفظ ارزش دارایی‌های خود انجام دهد. مدیریت انبارداری در عصر نوین با داد‌ها گره خورده است. در اختیار داشتن این داده‌ها، ابزار دقیق تصمیم گیری مدیران سازمان، برای نظام برنامه ریزی تولید و فروش است؛ اگر این داده‌ها به صورت لحظه ای در اختیار مدیران قرار نگیرند طبیعتا تصمیم گیری و برنامه ریزی منابع، امری محال خواهد بود.
اجازه دهید با تعاریف انبارداری ، انبار و سایر اصطلاحات انبار مقاله را ادامه دهیم:
” انبار محل تجاری برنامه‌ریزی شده‌ایست که عموماً برای ذخیره و مدیریت کالاهای یک مجموعه در تیراژ بالا استفاده می‌شود. “
برای آشنایی بیشتر با این مفهوم و چرایی اینکه انبار و انباداری یکی از مهم‌ترین موضوعات هر سازمان است، این موضوع را از جهات مختلف مورد بررسی قرار خواهیم داد و به معرفی وجوه مختلف آن از جمله اصطلاحات انباردارای ، تجهیزات انبار، ایمنی انبار، فلوچارت انبار، مسئولیت‌های انبار، فرایند انبار ، نحوه کدینگ انبار، شیوه‌های انبارگردانی و سامانه انبارداری خواهیم پرداخت. اما پیش از همۀ این ها بهتر است به تعریف مشترکی از انبارداری و انبار برسیم.
انبارداری چیست؟
انبارداری فرایند ذخیره‌سازی موجودی به روشی است که محصولات به آسانی و در شرایطی مطلوب، قبل از آنکه به چرخه تکمیل حواله خروج ارسال شوند، فروخته شوند، در انبارهای کوچک‌تر یا نمایندگی‌ها توزیع شوند، قابل شناسایی و رهگیری باشند.
به عبارت دیگر انبارداری فرآیند ذخیره سازی کالاها یا موجودی های فیزیکی در یک انبار قبل از فروش یا توزیع است.
انبارداری بخش مهمی از زنجیره تامین خرده فروشی شماست. در حالی که این موضوع جذاب‌ترین موضوع کسب و کار نیست، اما بر همه چیز تأثیر می‌گذارد، از تأمین مواد اولیه و مدیریت مؤثر موجودی تا تحویل به موقع سفارش‌ها به مشتریان.
مفهوم انبارداری با مفاهیمی مانند حفاظت فیزیکی از محصولات، رهگیری محل فیزیکی محصولات، زمان دریافت یا ارسال محصولات و همچنین مدت زمان حضور محصولات در انبار گره خورده است.
امروزه اهمیت شناسایی و رهگیری محصولات در فرایند انبارداری بر کسی پوشیده نیست و ابزارهایی نیز برای این کار تعبیه شده است که در سازمان‌های پیشرو در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هنگامی که سرعت ورود و خروج کالاها در سازمان‌های مختلف و بنا به دلایل مختلف افزایش پیدا می‌کند، یا حجم کالاهای موجود در انبار بسیار بالا می‌رود و یا فضای انبار از میزانی بزرگتر می‌شود، کنترل فرایندهای انبارداری دشوار می‌شود و انبارداری به دغدغه‌ای برای مدیران تبدیل خواهد شد؛
- سرعت پایین انبارگردانی
- نداشتن کنترل دقیق بر روی جانمایی محصولات در انبار
- عدم امکان فریز کردن کدهای کالایی معین در فرایند انبارداری
- وجود مغایرت در حواله‌های خروجی و وجود نارضایتی‌هایی در سمت مشتری
- عدم کنترل بر ورود و خروج محصولات
این موارد برخی از مشکلاتی است که در انبارداری عصر نوین، قطعا در انبار وجود خواهد داشت.
تعریف انبار به بیانی کامل
به مجموعه امکانات و تسهیلاتی که فضا، ابزار رباتیک، قفسه‌های نگهداشت و نیروی انسانی را تأمین می‌کنند تا ورود، خروج و نگهداشت کالاها مدیریت شوند، “انبار” گفته می‌شود.
تمام این ابزارها به همراه بسیاری از افزونه‌های کوچک دیگر باعث می‌شوند تا انبار فعال و در گردش باشد.
اگر شما تعریف لغت‌نامه تجاری را در نظر بگیرید، در پاسخ به سوال انبار چیست ؟ این چنین بیان می‌کند:
“به تسهیلات ذخیره و نگهداشت در سیستم مدیریت انبار که بخشی از زنجیره تأمین است، انبار گفته می‌شود؛ این بخش در مرکزی‌ترین موقعیت واقع می‌شود تا مسئول بارگیری این توانایی را داشته باشد که به طور متناوب برای توزیع سفارشات به دیگر انبارها یا مقصد نهایی بارگیری داشته باشد.”
انواع انبارها
در یک مجموعه صنعتی انبارهای متفاوتی وجود دارد و چالش‌های موجود در هریک از این انبارها نیز متفاوت است. در نتیجه فرایند انبارداری در هر کدام از این انبارها تا حدودی با یکدیگر متفاوت است. اما تجربه نشان داده است فرایندهای اصلی انبارداری در تمامی انواع انبارها یکسان است.
از جمله انواع انبارها می‌توان به انبار محصول، انبار قطعات، انبار مواد اولیه و انبار پخش اشاره کرد.
انبار قطعات
انبار پخش
انبار محصول
فرایندهای انبارداری
انبارداری کار ساده‌ای نیست و نیازمند آن است که با برنامه‌ریزی مناسب و بر پایه نکات بنیادی انجام پذیرد؛ به عبارت دیگر برای مدیریت صحیح چنین فضایی می‌بایست با اصول مدیریت آن به خوبی آشنا بود؛ اگر شما انبارتان را با در نظر گرفتن این اصول در ذهنتان مدیریت می‌کنید، مطمئن باشید که نتایجی عالی بدست خواهید آورد.
فرایند ورود به انبار
فرایند جانمایی انبار
فرایند انبارگردانی
فرایند جمع‌آوری حواله
فرایند خروج از انبار
انبارداری ، اجرای استراتژیک روزانه عملیات در یک انبار برای ارتقا، بهبود و تضمین تعالی عملیاتی است. انبارداری به معنای نظارت بر کلیه کارکنان، آموزش، موجودی، تجهیزات، ایمنی، روابط با شرکت های حمل و نقل، فرایندهای انبار و سایر قطعات متحرک است.
اصول انبارداری حرفه ای
انبارداری کار ساده‌ای نیست و نیازمند آن است مبتنی بر اصول انبارداری حرفه ای و بر پایه نکات بنیادی انجام پذیرد؛ به عبارت دیگر برای مدیریت صحیح چنین فضایی می‌بایست با اصول مدیریت آن به خوبی آشنا بود؛ اگر شما انبارتان را با در نظر گرفتن این اصول در ذهنتان مدیریت می‌کنید، مطمئن باشید که نتایجی عالی بدست خواهید آورد.
از جمله اصول انبارداری حرفه ای در عصر نوین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
انبارداری مشتری محور
کاملاً واضح است که نه فقط استراتژی‌های بازاریابی شما بلکه استراتژی‌های مدیریت انبار شما باید به گونه‌ای باشند که مشتری خواهان آن است؛ آنها به شما نمی‌گویند چطور باید محصولاتتان را مدیریت کنید. درحالی‌که ترجیحات مصرفی و رفتار خرید آنها درباره نوع موجودی که باید در انبارتان نگهداری کنید و نحوه ارسال آن، شما را از این مسئله آگاه خواهد کرد. نحوه بارگیری سریع محصولات، عدم وجود خطاهای علیاتی و نداشتن تاخیر به هنگام ارسال سفارشات مشتریان از جمله مهم‌ترین خواسته‌های مشتریان است که می‌بایست به آنها پرداخت.
هر مجموعه می‌بایست به تعادل صحیحی بین بهره‌وری و مدیریت محصولات براساس سفارشات مشتری دست یابید و انبارداری به این شکل محقق نخواهد بود مگر با در اختیار داشتن اطلاعات و داده‌های تمیز و درلحظه‌ای که به صورت مکانیزه جمع‌آوری شده باشند.
برای مثال، اگر شما محصولاتی دارید که مشتری‌ها آن را دوست دارند و سفارشاتی با نرخ بالا دریافت می‌کنید، پس شما باید عملیات‌های انبارداری این فضای مهم را به نحوی ساده‌سازی کنید که محصولات به طور کارآمد چیده شوند و سریعاً از محل چینش به کوتاه‌ترین شکل ممکن و بدون خطا بارگیری شوند.
شما سفارشات مشتری‌هایتان را با فرایند سفارش گیری بهتری تأمین می‌کنید اگر، برای ساماندهی فرایندهای انبارداری، از نرم افزارهای و سیستم‌های مکانیزه و به روز استفاده نمایید تا این سیستم‌ها اطلاعات در لحظه‌ای را برای بهبود در اختیار قرار دهند.
به علاوه، رویکرد مدیریت مشتری محور بازگشت بی‌دردسر یا سیاست استرداد روان را با خود به همراه دارد و سیستم، امکان رهگیری شفاف‌تری را برای مشتریان شما فراهم می‌سازد.
مدیریت انبار با جریان کاری و کنترل دقیق
دانستن اینکه چه کاری باید انجام بشود به اندازه به کار بردن دانشی که باید به کار گرفته شود، گمراه‌کننده نیست. اگر شما برای برخی از دپارتمان‌ها طراحی استراتژی برای برنامه عملیاتی می‌کنید، باید مطمئن باشید که استراتژی تا حد امکان به همان بی نقصی طراحی، اجرا می‌شود.
برای اطمینان از این موضوع، شما نیاز دارید تا جریان‌های کاری، فرایندها، قوانین و پروتکل‌های مناسب را ایجاد کنید تا با ملزم کردن کارکنان انبار به پیروی از فرایندهای انبارداری، افراد با هماهنگی هم کار کنند و به اهداف مشترک دست یابند.
در روبرو فرایندهای کاری عمومی انبار و انبارداری را مشاهده می‌کنید.
برای آشنایی با فرایندهای انبار و نحوه هوشمندسازی آنها، این مقاله را مطالعه نمایید.
خلق سیستمی منعطف در انبار
جریان‌های کاری، پروتکل‌ها و قوانین حیاتی هستند، اما در عین حال، توانمند بودن در تغییر فوری استراتژی‌ها و کار در جهت استراتژی‌های بهبودیافته نیز بسیار مهم است.
ممکن است این اتفاق رخ دهد که ناگهان داده‌ها به شما نشان دهند که فرایندهای انبارداری در حال تغییر هستند و شما نیاز دارید تا جریان‌های کاری یا قسمتی از آن را تغییر دهید. بنابراین در این مورد، کل بخش‌ها از جمله سیستم مدیریت انبار باید بتواند برنامه عملیاتی دیگری را با حداقل اصطکاک ممکن پیاده سازی نماید.
داده‌ها، تعیین کننده نقشه راه
الزامیست که اجازه دهید داده راه را به شما نشان دهد، چه آن داده درباره رفتار مشتری یا اطلاعاتی درباره بازده موجودی کالای شما باشد.
نباید ابتدا تصمیم بگیرید و سپس داده را بررسی کنید بلکه؛ در عوض می‌بایست در ابتدا داده‌ها را بررسی کنید و سپس تصمیم‌گیری کنید؛ اهمیت وجود دیتا در انبار مانند تمامی بخش‌های دیگر کسب و کار بسیار مهم است.
حتی پس از آنکه تصمیمتان را براساس داده می‌گیرید، همواره باید نگاهی به اطلاعات و داده‌ها داشته باشید. هرگز فکر نکنید که همه چیز به کلی خوب خواهد بود، زیرا همیشه یکی از قسمت‌ها نیاز به بهبود خواهد داشت. به همین علت، مدیریت انبار و انبارداری کاری نیست که شما بتوانید آسوده باشید و اجازه دهید همه چیز خودش اجرا شود؛ این اتفاق هرگز رخ نخواهد داد.
به‌روز بودن و احاطه بر تکنولوژی
بسیار بسیار حیاتی است که همگام با تکنولوژی‌های همواره در حال پیشرفت پیش برویم؛ در حالت عادی هرگز نمی‌دانیم که چه وقت نرم‌افزار یا قطعه‌ای از تجهیزات رباتیک می‌تواند عملیات انبارمان را ساده سازد؛ به همین دلیل می‌بایست از حضور تکنولوژی‌های نوین آگاه بود.
به طور مثال، شرکت‌هایی مانند نایکی میلیون‌ها دلار به شرکت‌های تحلیل‌گر پیش‌بینی‌کننده بوستونی پرداخت می‌کنند تا نرم‌افزارهایی را طراحی کنند که بتواند تقاضا را پیش‌بینی کند.
نرم‌افزاری مانند نرم‌افزار مدیریت انبار و موجودی، ابزارهای تجمیع داده و دیگر وسایل رباتیک می‌توانند تغییرات بزرگی را در مدیریت انبار و البته میزان سرمایه در گردش هر کسب و کار ایجاد کنند. بنابراین بسیار ضروریست که با تکنولوژی‌های نوین برای انبارداری آشنا باشید. هرچند نیاز دارید تا کاملاً از تکنولوژی که پیاده‌سازی می‌کنید مطمئن باشید و بدانید که آن به اندازه پولی که خرج می‌کنید مفید و ارزشمند است.
شرح وظایف تیم انبارداری
همان‌طور که می‌دانیم، برای اداره و مدیریت انبار به همراهی نیروی کار نیاز داریم. جدول زیر شما را در خصوص نقش ها و مسئولیت هایی که می‌بایست در انبار حاضر باشند، آگاه خواهد کرد. نوع نقش‌ها به همراه چالش‌های آنان معرفی شده است؛ با آگاهی از این موارد می‌توانید تیم انبارداری خود را، به خوبی مدیریت نمایید و این فرایند را بهبود بخشید.
| نقش در انبار | شرح فعالیت در انبار | قابلیت‌های مورد نیاز | اپراتور انبار | آنها عموماً باید کارهای فیزیکی نظیر تمیزکاری، پاک‌سازی و حمل کالای انباشته را انجام دهند و مطابق با آموزش‌های انجام شده کالا را در محل خود قرار دهند. این بخش از تیم عموماً باید از دستورات مافوق خود پیروی کنند و کارهای کوچک را انجام دهند. | نیازمند فعالیت‌های فیزیکی شامل ایستادن و راه رفتن در تمام روز |
|---|---|---|
| اپراتور لیفتراک | بارگیری و تخلیه بار، کار کردن با وسایل نقلیه داخل انبار مانند تمام انواع بالابرها برای انتقال پالت‌های کالاهای انباشته، مواد و دیگر انواع مواد تأمینی به محل‌های مختلف مانند محل مونتاژ و محل انبار، روی پالت گذاشتن کالاهای انبار و حمل سفارش‌ها از قفسه‌های انبار | نیازمند دقت در اداره وسایل نقلیه و آگاهی اندک از مکانیک آنها برای رفع ایرادات آن ها |
| مسئول مواد اولیه | اداره اثربخش مواد اولیه چه به صورت فیزیکی و چه با کمک تجهیزات موتوری مانند بالابرها، راه‌اندازی و اداره بالابرها به منظور جا به جایی مواد اولیه، کار با کامپیوتر، حسابداری و مهارت‌های رهگیری موجودی، بررسی تجهیزات مدیریت مواد و رفع عیب موضوعات مکانیکی | نیازمند دانش کار با کامپیوتر، دانش تجهیزات مکانیکی و توانایی انجام فعالیت‌های فیزیکی به منظور جا به جایی مواد اولیه |
| دستیار بارگیری و دریافت | بارگیری‌های داخل و خارج مجموعه، بارگیری و تخلیه بار پالت‌ها، برداشتن و آماده کردن سفارش‌ها، نگهداری و سازمان‌دهی محوطه بارگیری، دریافت و انباشت، جمع‌آوری مواد سفارش‌داده‌شده از انبارک‌هایی که در آنها نگهداری می‌شوند، دریافت و ترتیب برداشتن سفارش‌ها، بسته‌بندی کانتینرها یا باکس‌های بارگیری و رهگیری سفارش‌ها و ثبت اسناد | توانایی انجام چند کار هم‌زمان، آگاهی از دانش مدیریت سفارش‌ها و دریافت محموله‌ها |
| متخصص بارگیری | آگاهی از تکنولوژی‌های مرتبط، رهگیری سفارش‌های در جریان و تکمیل‌شده و به‌روزرسانی موجودی، اطمینان از اینکه سفارش‌ها بسته‌بندی‌شده و آماده برای بارگیری برای مشتری‌ها، نگهداری سطوح کالای انباشت برای بارگیری ملزومات، تهیه گزارش برای مدیریت درباره خطاها در بارگیری، آگاهی در لحظه از بارگیری‌های بازگردانده‌شده و جایگزین‌شده و محصولات مفقودشده، بازبینی و نهایی‌کردن هزینه‌های بارگیری و کاهش هزینه‌های غیرضروری و دستیابی به تکمیل کردن جمع‌آوری سفارش در زمان بارگیری تعیین‌شده | نیازمند قابلیت کاهش هزینه بارگیری و دیگر هزینه‌هایی است که به خاطر خطاها ایجاد می‌شوند، تکمیل جمع‌آوری سفارش‌ها و بارگیری به‌موقع و ایجاد اطمینان از اینکه سفارش‌ها، بدون هیچ‌گونه مغایرت بارگیری می‌شوند. |
| کارشناس جمع آوری حواله | تجمیع سفارش‌های درخواست‌شده و آماده‌سازی تجهیزات برای جمع آوری حواله ها قبل از بارگیری، | جلوگیری از خطاهای تجمیع محصولات اشتباه، استفاده و مدیریت تجهیزات به‌طور مناسب برای جمع آوری حواله ها |
| دستیار دریافت/ ارسال محصولات | • باز کردن اجناس دریافتی از جعبه‌های تأمین‌کننده‌ها • خارج کردن اجناس از بسته‌بندی‌ها تا در انبار نگهداری شوند، بعد از آنکه تگ‌ها براساس استاندارد MMS روی کالاها قرار می‌گیرند. • جایگذاری اجناس در قفسه‌هایی که در طبقه فروش قرار داده می‌شوند • کمک به تیم خرید در جایگذاری اجناس دریافتی • کمک به تیم خرید در جابه‌جایی کالاها و اجناس برای محصولات جدید، تغییرات فصلی و فروش‌های پاک‌سازی • توجه کردن به خسارات، انتقالات و بازگشت اجناس به تأمین‌کننده‌ها • کمک به پرسازی دوباره انبار • کمک به موجودی و فرایندهای کاهش قیمت • مسئول نگهداری، ساماندهی و نیز پاک‌سازی فضای انبار • اطمینان از اینکه تمام فرآوری‌ها و فرایندهای دریافت براساس مسیرهای زمانی استاندارد بهره‌وری کامل شده‌اند. | • توانایی انجام چند کار هم‌زمان یک چالش است. • فهم نیازهای مدیریت موجودی به روشی صحیح تا بتوانید به مافوق خود درباره موضوعات حل‌نشده اطلاع دهید. با متوجه نشدن یک اشکال، می‌توانید مشکلات عمده‌ای ایجاد کنید. • بررسی کالاهای دریافت‌شده به‌صورت جداگانه، زیرا دریافت‌کننده اولین کسی است که در جریان کالاهای دریافت‌شده است. |
| دریافت‌کننده محصولات | • دریافت محموله‌ها بعد از چک کردن آنها برای خسارات • مرتب‌سازی کالاهای انباشته و توزیع آنها در انبار • نگهداری فاکتور ارسال و دریافت برای ارجاعات بیشتر • آماده‌سازی سفارش‌ها با بردن آنها از انبار و آماده کردن آنها برای ارسال • پایش قفسه‌ها و نگهداری رکوردی از قفسه‌های پر و خالی • مطلع بودن از جابه‌جایی اجناس در فروشگاه و انبار • بازبینی، فهم و پیروی از جانمایی برای ایجاد چیدمان فروشگاه یا چینش اجناس به منظور بیشینه کردن فروش • افزایش سفارش‌های فروش وقتی‌که موجودی کم است و همچنین بسته‌بندی فروش و بارگیری مواد تأمینی در مواقع نیاز • کار با تأمین‌کننده‌ها برای حل مسائل بارگیری | • فهم کارآمد از جانمایی و توزیع کالاها براساس آن • در ثبت جزئیات و نوشتن فاکتورها احتمال مرتکب شدن خطا وجود دارد. بنابراین این کار نیاز به فردی دارد که بادقت باشد. • توانای تفکر سریع و حل کردن موضوعات مختلف • نیاز به توانایی فیزیکی برای جابه‌جایی و بلند کردن جعبه‌های سنگین • توانایی فهم جانمایی و استقرار اجناس و کالاها براساس آن |
| کارمند انبار | • باز کردن راه برای کامیون‌های تحویل سفارش و دریافت و رهگیری محموله‌ها • کمک به بارگیری محصولات روی کامیون‌ها با استفاده از ابزار مناسب • رهگیری و توجه به زمان‌های دقیق ورود و بارگیری • تگ کردن و برچسب زدن و انباشته کردن محصولات براساس اندازه، شکل و نوع • جمع‌آوری اجناس به میزان نیازهای هر محصول • کمک به آماده‌سازی سفارش‌ها برای بارگیری و ثبت و مدیریت موارد آسیب‌دیده یا از بین رفته • توانایی کار با تجهیزات موتوری انبار در صورت نیاز • بروزرسانی داده‌ها در نرم‌افزار مدیریت انبار و دیگر نرم‌افزارها | • نیاز به تجربه کار با برنامه‌های نرم‌افزاری کنترل موجودی و لجستیک و اکسل • دیگر چالش‌هایش مانند چالش‌های دیگر کارکنان است. |
| کارمند انباشت (انباشت‌کننده) | • قبول محموله‌های تحویل‌شده و اطمینان از اینکه تعداد صحیح است. • تخلیه اجناس • دریافت مواردی که با کدهای شناسایی نظیر قیمت، بارکد، SKU و ... نشان شده‌اند. • اطمینان از اینکه کالای انباشته به طرز مناسب قفسه‌بندی‌شده است. • اطمینان از اینکه برچسب‌ها واضح و قابل خواندن یا قابل تشخیص هستند. • کمک به مشتری‌ها برای تکمیل سفارش • مدیریت سفارش‌های ایمیلی، سایتی و تلفنی مشتری‌ها با بازخوانی اجناس سفارش‌شده • محاسبه قیمت اجناس • نگهداری اطلاعات فروش و اداره کردن سیستم مدیریت انبار و دیگر نرم‌افزارها • بازپرسازی اولیه و آماده‌سازی اجناس برای بارگیری • رهگیری و اطمینان از اینکه مشتری‌ها محصولاتشان را به موقع دریافت کرده‌اند. • بازگشت یا جایگزینی محصولات آسیب‌دیده یا مفقودشده • گاهی اوقات توانمند در کار با بالابر برای بلند کردن یا جایگذاری اجناس • هماهنگی با افراد فروش و بازاریابی برای بهینه‌سازی و مدیریت موجودی و سفارش‌ها | • باید محصولات را مدیریت کند و درباره کدهای شناسایی تصمیم بگیرد به‌گونه‌ای که برای شناسایی آسان باشند. • تخصیص دادن قیمت‌های از پیش تعیین‌شده به تمامی محصولات و اطمینان از اینکه قیمت‌های صحیح تخصیص داده شده‌اند. • توانایی برقراری ارتباط مؤثر با مشتری‌ها به منظور بسته‌بندی و بارگیری سفارش صحیح • مدیریت اصولی کالای انباشته با کارآمدی بالا تا بازگشت‌های کمتری اتفاق بیفتد و درصد سفارش‌های بی‌نقص را افزایش دهد. |
| ناظر انبار | • نوشتن یا تولید گزارش درباره بارگیری‌ها و سطوح موجودی برای اشتراک‌گذاری با مدیران انبار • قراردادن برچسب‌ها روی کالاها؛ نگهداری از محوطه انبار و پرسازی مجدد مواد تأمینی کار • وظیفه اصلی دفتردار انبار دریافت، ساماندهی، مراقبت و نگهداری از انباشته‌های موجود در انبار است. • بسته‌بندی سفارش‌ها، انباشته کردن در قفسه‌ها، تخلیه سفارش‌های تحویلی و مدیریت آمار کالاهای انباشته | • مدیریت کارکنان و نظارت بر کارکردن مؤثر آنها • اطمینان از اینکه انبار در سطحی بهینه عمل می‌کند. • اطمینان از اینکه استراتژی‌های طراحی‌شده مدیران و مدیریت ارشد به‌طور مناسب اجرا می‌شوند. |
| مدیر انبار | • اطمینان از اینکه تمامی وظایف انبار مانند دریافت، انبارداری و عملیات توزیع با استفاده از ابتکار عمل، هماهنگی، استراتژی‌های تقویت‌کننده، پروتکل‌های عملیاتی، سیاست‌های انفرادی و فرایندها به‌نحوی مؤثر انجام می‌شوند. • اطمینان از اینکه مدیریت انبار در هماهنگی با قوانین انبارداری دولتی و محلی انجام می‌شود. مدیریت مواد و الزامات بارگیری با مطالعه قوانین موجود و جدید صورت می‌گیرد؛ تقویت تبعیت از الزامات؛ مطلع ساختن و پیشنهاد دادن به مدیریت ارشد درباره اقدامات مورد نیاز • ایمن‌سازی عملیات انبار با ایجاد و پایش جنبه‌های امنیتی انبار و پروتکل‌ها • کنترل سطوح موجودی با اداره کردن شمارش‌های فیزیکی مانند شمارش دوره‌ای یا جمع‌آوری انباشته و دنبال کردن گزارش‌های ایجادشده با سیستم‌های مدیریت انبار • مدیریت شرایط فیزیکی انبار با برنامه‌ریزی، تغییردادن و اجرای چیدمان‌های جدید انبار • انجام بازرسی تجهیزات • ملاحظه کردن سفارش‌های کاری برای تعمیر و درخواست‌ها برای جایگزینی تجهیزات دارای نقص • آماده‌سازی بودجه سالانه برای دستیابی به اهداف مالی با در نظر گرفتن هزینه‌ها و تغییرات احتمالی در حساب‌ها • پایش عملیات انبار با محول کردن وظایف به کارکنان و پیگیری کردن کارها در کنار آنها • مدیریت کارکنان انبار با بررسی عملکرد آنها و استخدام نیروهای جدید و آموزش آنها • آموزش دادن، راهنمایی و نظم‌دهی کارکنان؛ برنامه‌ریزی، پایش و ارزیابی نتایج کار • بروزرسانی خود با یادگیری مداوم استراتژی‌های جدید و بالابردن توانایی‌های فنی با شرکت در کارگاه‌های آموزشی یا خواندن مجلات تخصصی انبار • ایجاد شبکه‌ای حرفه‌ای با شرکت در دورهمی‌های اجتماعی حرفه‌ای • تحقیق درباره تکنولوژی‌های جدید و متفاوت که در بازار ظهور می‌کنند و می‌توانند به تسریع فرایندهای انبارداری کمک کنند و خطاهای انسانی را کاهش دهند تا بتوان پول پس‌انداز کرد. • اداره و نگهداری از نرم‌افزار مدیریت انبار برای گرفتن بهترین نتیجه ممکن • ایجاد استراتژی براساس گزارش‌های حاصله از سیستم‌های مدیریت انبار برای افزایش بهره‌وری و اطمینان از سطوح موجودی مناسب بدون ایجاد کالای انباشته اضافی (بی‌مصرف و خارج از رده) | • مواجهه شدن با استراتژی‌ها و تکنولوژی‌های جدید برای کاهش خطاها و اطمینان از اینکه تمامی شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) در سطحی مناسب هستند. • نظارت بر عملکرد کارکنان، تخصیص وظایف به کارکنان و تعیین اهدافی که باید به آنها دست یافت. |
مشاوره انبارداری
بسیاری از مدیران با بهره مندی از دانش خود در زمینه مدیریت انبار، فرایندهای انبارداری مجموعه خود را به نحوی پیاده‌سازی کرده‌اند که تمامی عملیات‌ها به خوبی پیش روند؛ اما وقتی پای گفت و گو با این مدیران مینشینیم، متوجه می‌شویم که آنان مطمئن نیستند که فرایندهای انبارداری در بهینه‌ترین حالت خود قرار دارند یا خیر.
مشاورین انبار با بررسی فرایندهای مدیریت انبار، تعیین می‌کنند که فرایندهای فعلی انبار و انبارداری بهینه هستند یا خیر.
در صورتی که این فرایندها بهینه نباشند، فرایندها را بهینه می‌کنند تا سرعت و دقت در عملیات‌ها افزایش پیدا کند.
مدیریت موجودی در برابر مدیریت انبار
اگر چه هر دوی این کلمات وجوه مشترکی دارند، تفاوت‌هایی اساسی و عملیاتی بین آنها وجود دارد.
مدیریت موجودی درباره مدیریت کالاهای انباشته در انبار و اطمینان از این امر است که جریان مناسبی از کالاهای انباشته با توجه به فرایند تکمیل سفارش در زنجیره تأمین وجود دارد. بنابراین مدیریت موجودی به خریدهای انجام‌شده از تأمین‌کنندگان و فروخته‌شده به مشتریان، ذخیره‌سازی کالاهای انباشته توجه می‌کند و تمام چرخه تکمیل سفارش را به همراه تصمیم‌گیری برای تعداد کالاهایی که برای فروش می‌بایست نگه داشته شود، پایش می‌کند.
درحالی‌که، مدیریت انبار درباره مدیریت کردن تمامی تسهیلاتی است که محصولات در آن انباشته می‌شوند؛ مدیریت نیروی کار، تجهیزات، تکنولوژی‌های استفاده‌شده و انبارداری موجودی‌ها زیر مجموعه این بخش می‌‌باشند.
اهمیت مدیریت انبار به سبک نوین
مدیریت انبار و انبارداری درباره بهینه‌سازی و کنترل فرایندهای عملیات و نگهداشت محصولات در انبار دقیقاً از لحظه‌ایست که موجودی انبار وارد ساختمان انبار می‌شود تا لحظه‌ای که فروخته، بلااستفاده، مصرف یا به مکانی دیگر منتقل می‌شوند.
از طرف دیگر، در مقاله‌ای تحقیقاتی درباره مدیریت بهینه انبار که در research gate در دسترس است، توضیحی مجزاتر از مدیریت این بخش ارائه می‌شود که می‌گوید:
“مشابه با مدیریت محصول، هدف مدیریت انبار و انبارداری هماهنگی کارا و اثربخش تمامی فرایندها و فعالیت‌های این فضا است. مدیریت این فضا تمامی برنامه‌ریزی‌ها و کنترل فرایندها را شامل می‌شود که منجر به اداره انبار می‌شوند.
برنامه‌ریزی و کنترل، مرتبط با مدیریت فعالیت‌های در جریان عملیات هستند تا سفارشات مشتری را برآورده سازند. هدف اصلی برنامه‌ریزی و کنترل، اطمینان از این است که عملیات به طور اثربخش اجرا می‌شود و محصولات و خدمات آن طور که باید باشد، به دست مشتریان می‌رسد.”
انبار در مقایسه با مرکز پخش
اگرچه دو کلمه انبار و مرکز پخش قابل جایگزینی به نظر می‌رسند، اما در اصل چنین نیست. انبار جاییست که کالاها نگهداری می‌شوند درحالی‌که مرکز پخش محلی است که در آن نه تنها محصولات نگهداری می‌شوند بلکه به فرایند تکمیل حواله وارد می‌شوند؛ این اصطلاح رایج در ایران نیز رواج دارد و بسیاری انبار را به جای مرکز پخش قرار می‌دهند.
مدیریت موجودی انبار
لازم به ذکر است در بسیاری از انبارها به دلیل محدودیت منابع و همچنین محدودیت بکارگیری منابع انسانی، هر فرد مسئولیت چند نقش از نقش‌های بالا را بر عهده می‌گیرد؛ در این حالت نقش مدیر انبار در مدیریت هر یک از این افراد بسیار مهم می‌گردد؛ چرا که وجود خطا در یک بخش می‌تواند سایر بخش‌ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
سازمان‌ها با در اختیار داشتن یک سیستم جامع برای مدیریت انبار، تجهیزات و ماشین‌آلات و نیروی انسانی خود در این فضا می‌توانند بهره‌وری خود را به حداکثر رسانده و از انبار خود بیشترین بهره را ببرند.
کلام آخر در خصوص موضوع مهم انبارداری
در این مقاله سعی شد تا موضوعات مختلف در خصوص انبار و انبارداری مورد بررسی قرار گیرد و تمامی اطلاعات و اصطلاحات این فضا تعریف گردد. بر همگان روشن است که مدیریت فضای مهمی چون انبار، فارغ از تجهیزات و پرسنل با کیفیت، نیازمند در اختیار داشتن یک نرم افزار انبار و یک سیستم مدیریت انبار است.
این دیتاهای تمیز هستند که می‌توانند انبار را با بهبود مستمر همراه کنند و این دیتاها بدست نمی‌آیند مگر با سیستم‌هایی چون سیستم مدیریت انبار.
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در این حوزه می‌توانید مطالب این وبسایت را دنبال نمایید
11 دیدگاه دربارهٔ «انبارداری و مدیریت انبار در عصر نوین | معرفی اصول انبارداری»
چقدر خوب که یکبار نقش‌های حوزه انبارداری رو تشریح کردین
سپاس
سلام و ادب خدمت شما
خواهش می‌کنیم
از شما دعوت می‌کنیم تا مابقی مقالات ما در حوزه انبارداری رو هم مطالعه بفرمایید.
سلام خداقوت. ضمن عرض تشکر بابت متن مفید و جامع که در اختیار عموم گذاشتین تحسین و تشکر می کنم
ومن الله توفیق.
سلام و ادب خدمت شما
بسیار خوشحالیم که مورد توجه شما قرار گرفته
با سلام از توضيحاتتون استفاده كردم.بسيار جامع بود.
سلام و ارادت
ممنون از توجه شما
خیلی مطلب مفیدی بود. ممنون میشم در خصوص سیستم ها و روش ها در انبارداری هم مقاله بگذارید. سپاسگزارم
بسیار عالی
یک مقاله جامع و کامل در خصوص مدیریت انبارداری
عرض ارادت
خوشحالیم مطلب برای شما مفید بود
سلام.وعرض تشکرتوصیحات جنابعالی کامل ودقیق بودوامیدوارم انتشارچاپی هم داشته باشید
سلام و عرض ادب
خیر نسخه چاپی موجود نیست
اگر نیاز به راهنمایی بیشتری در خصوص اصول انبارداری و مدیریت انبار دارید می‌توانید با شماره‌های داخل سایت تماس بگیرید