هر موقع صحبت از انبار و مدیریت آن در میان صاحبان شرکت های تولیدی و یا انبارداران باشد، انبارگردانی همیشه بخشی از کارهای پر زحمت انبار به حساب میآید. زمان اجرای انبارگردانی به تناسب ابعاد انبار، تعدادکالا و تنوع آیتمهای موجود در انبار، برای هر سازمان متفاوت است؛ ولی به طور میانگین، شمارش موجودی انبار، بین یک تا دو هفته زمان خواهد برد. در شرایطی که هر ساعت توقف تولید، چندین و چند میلیون ضرر مالی به سازمان وارد میکند، خط تولید به مدت دو هفته مجبور به تعلیق است تا فرایند انبارگردانی و کنترل موجودی انبار صورت گیرد. حال تصور کنید این فرایند دو و حتی سه بار در سال انجام گیرد؛ این مقدار زمان برای انبار گردانی، به معنی میلیارد ها تومان ضرر مالی است!
این هزینههای سنگینی که انبار گردانی به مجموعه متحمل میکند، صاحبان کسب و کارها را مجبور به استفاده از تکنولوژیهای نرم افزاری و سخت افزاری برای انجام هر چه بهتر فرایند انبار گردانی کرده است. تکنولوژی RFID برای اجرای عملیات انبارگردانی، به نصف روز زمان و تنها به اندازه قدم زدن در انبار، انرژی نیاز دارد. ولی پیش از بررسی دقیقتر تکنولوژی RFID و کاربرد آن در کنترل موجودی انبار و انبارگردانی، بهتر است ابتدا با مفهوم اصلی انبار گردانی و انواع آن آشنا شویم.
انبارگردانی چیست؟
به کنترل فیزیکی فضای انبار، شمارش موجودی کالاها و بررسی عدم مغایرت آن با موجودی ثبت شده در سیستم انبارداری و کاردکس کالا، انبارگردانی گویند. انبارگردانی ، نوعی خانه تکانی، در انبار هر مجموعه به حساب میآید. در این پروسه، عملا تمام مغایرتهایی که در موجودی انبار وجود دارد شناسایی و برطرف میشود. بر اساس استانداردهای مالی، هر شرکت حداقل یکبار در سال ملزم به اجرای این فرایند در انبار خود میباشد. البته تعداد دفعات انبار گردانی متناسب با توجه به تعداد و اهمیت کالاها متغیر است. به صورت کلی انبارگردانی به منظور کنترل کمی و بررسی کیفی موجودی انبار انجام میگیرد.
به منظور اجرای صحیح فرایند انبار گردانی، در شروع این عملیات، خط تولید متوقف شده و انبار به صورت قرنطینه در میآید و با پلمب انبار ورود و خروج کارکنان به انبار در تمام طول مدت انبارگردانی ممنوع میشود. در روش سنتی انبار گردانی، شمارش کالا معمولا بین ده تا چهارده روز زمان و هشت تا دوازده نفر که به گروه های سه تا چهار نفری تقسیم میشوند، انجام میگیرد.
هدف از انبارگردانی چیست؟
در برخی از شرکت های تولیدی که موجودی انبار بخش زیادی از دارایی های سازمان است، انبارگردانی اهمیت بالایی پیدا میکند. بعضی از این اقلام ممکن است تاثیر قابل ملاحظه ای در میزان سود و زیان شرکت ها داشته باشند و وجود مغایرت ضررهای سنگینی را به سازمان وارد سازد. هدف اصلی عملیات انبار گردانی جلوگیری از بروز این ضررهاست. انبار گردانی بخش مهمی از سیستم مدیریت انبار را تشکیل میدهد و اجرای صحیح این فرایند میتواند موجب بهبود و تسریع چرخه عملیات های انبار شود.
به صورت کلی توصیه میشود که انبارگردانی و کنترل موجودی انبار به صورت دوره ای و فصلی انجام شود؛ اما هزینههای اجرای فرایند انبار گردانی، زمان اجرای این فرایند و هزینههایی که توقف خط تولید در پی دارد، موجب شده است که سازمان ها و شرکتهای تولیدی، یکبار و در پایان سال موجودی انبار را بررسی کنند و مغایرتهای انبار را ثبت کنند.
انواع انبارگردانی چیست؟
همانطور که گفته شد تعداد دفعات انبارگردانی در سال، متناسب با تعداد و اهمیت کالاها در انبار متفاوت است. با توجه به این موضوع، انبارگردانی را میتوان به انواع زیر طبقه بندی کرد:
انبارگردانی پایان سال
در این نوع انبارگردانی که در پایان هر سال و دقیقا پیش از شروع سال نو انجام میگیرد، با سرشماری کالاهای انبار گزارشی تهیه میشود، تا موجودی انبار و میزان فروش و سود و زیان سازمان در طول سال انجام گیرد. در این نوع انبار گردانی همچنین کالاهای راکد که مدت طولانی در انبار مانده و به فروش نرسیدهاند، شناسایی میشوند.
انبارگردانی میان دوره ای
این انبارگردانی در میانه سال مالی و معمولا در پایان نیمسال اول انجام میگیرد. روند اجرای این انبار گردانی با نوع قبل تفاوتی ندارد و تنها به منظور دستیابی به گزارشی دقیق تر از موجودی انبار در پایان سال است.
انبارگردانی رندوم
گاهی اوقات در فواصل نامشخص گزارشی از موجودی کالا در انبار گرفته میشود که به آن انبار گردانی تصادفی یا رندوم (Random) گویند. هدف از این انبارگردانی بررسی مغایرت بین سنجش کالا و اطلاعات ثبت شده و کاهش ضریب خطا و ایضاً بررسی نحوه عملکرد نیروهاست.
مزایای انبار گردانی و کنترل موجودی انبار چیست؟
به علت سرمایه بالایی که در انبار هر مجموعه وجود دارد، اغراق نیست که بگوییم انبار قلب تپنده هر مجموعه تولیدی است. شرکت ها به منظور جلوگیری از اشتباهاتی که ممکن است در گزارش های روزانه انبار وجود داشته باشد، مجبور به انبارگردانی هستند. البته انبار گردانی مزایای دیگری نیز به همراه دارد که شامل موارد زیر است:
- اطمینان از ارقام موجود در صورت های مالی
- کاهش خطای احتمالی توسط حسابداران و یا انبارداران
- برقراری نظم در انبار و جداسازی ضایعات انبار
- جلوگیری از رکود کالا در انبار و زیان ناشی از فساد و خرابی کالاهای دارای تاریخ انقضا
- شناخت کالاهای پرمصرف انبار
انبارگردانی مدرن یا سنتی؛ مسئله این است!
در سال 2023 و در عصر تکنولوژی زندگی میکنیم و همچنان تصور بسیاری از مدیران شرکت های تولیدی از انبارگردانی فرایندی است که باید به صورت دستی و توسط تیم انبار انجام شود. در حالی که در کشورهای توسعه یافته جهان، فناوری اینترنت اشیا (IOT) به ابزار اصلی کنترل موجودی انبار تبدیل شده است، بسیاری از شرکتهای تولیدی از سیستم های سنتی انبارگردانی کنترل موجودی انبار استفاده میکنند. این روش به عنوان روش سنتی انبارگردانی شناخته میشود. روشی که علیرغم تعداد نفراتی که در آن حاضر هستند، نسبت به روش های نوین انبارگردانی، زمان و هزینه بیشتری صرف آن میشود و در عین حال خطای بیشتری نیز به همراه دارد.
انبارگردانی سنتی نیازمند اجرای مراحلی قبل، بعد و حین اجرای عملیات است این مراحل شامل موارد زیر است:
پیش از شمارش کالاها
پیش از شروع شمارش ، باید فردی به عنوان مسئول هماهنگ کننده انبارگردانی انتخاب شود؛ این فرد مسئول اصلی اجرای صحیح فرایند انبارگردانی خواهد بود و با انتخاب تیم انبارگردانی و اطلاع روز و ساعت شروع شمارش به تمام بخش های انبار ، این عملیات را کنترل میکند. علاوه بر این باید آمار موجودی انبار و چیدمان اقلام در انبار را بررسی و در صورت خطا در هرکدام، اقدام به رفع مشکل کند.
حین شمارش کالاها
شمارش موجودی باید توسط گروه های دو نفری شمارشگر و ثبت کننده انجام گیرد. البته بهتر است موجودی ها دوبار و هربار توسط گروهی متفاوت انجام گیرد. در صورتی که انبارگردانی بر اساس وزن صورت میگیرد، باید از وجود و صحت دستگاه های توزین اطمینان حاصل شود.
پس از شمارش کالاها
در صورت وجود مغایرت در نتیجه شمارش دو گروه شمارشگر، یکبار شمارش اقلام باید با حضور هر دو گروه و حسابرسان برای مشخص نمودن اعداد نهایی صورت گیرد. پس از خاتمه شمارش، گزارش موجودی توسط افراد حاضر در انبارگردانی امضا و تایید شده و به واحد حسابرسی ارسال میشود.
سیستم انبارگردانی هوشمند؛ بهینه مدیریت کنید
تاثیری که موج چهارم فناوری در صنعت و به صورت ویژه در بخش انبار گذاشته است کاملا مشهود است. به شکلی که در سال های اخیر و به ویژه در کشورهای توسعه یافته، استفاده از تکنولوژی های هوشمندسازی انبار، بسیار رواج داشته و رویای دستیابی به انبار هوشمند را تا حد زیادی محقق کردهاست. هوشمندسازی فرایند انبار گردانی نتایج شگفت انگیزی خواهد داشت. برخی از این نتایج شامل موارد زیر هستند:
- کاهش زمان انبارگردانی و جلوگیری از اتلاف وقت
- کم شدن هزینه های مربوط به انبارگردانی
- بالا رفتن کیفیت اجرای عملیات انبارگردانی
- کاهش خطای انسانی در شمارش موجودی اقلام
- جلوگیری از قرنطینه طولانی مدت انبار و زیان ناشی از آن
- جلوگیری از رکود کالا با ایجاد قابلیت انبارگردانی در فواصل کوتاه مدت
این دلایل باعث شدهاند تا در بسیاری از سازمان های داخلی استفاده از سیستم های هوشمند در بحث رهگیری و کنترل انبار، به امری ضروری تبدیل شود.
هزینه پیاده سازی سیستم انبارگردانی مکانیزه
شاید در نگاه اول اجرای سیستم های انبارگردانی مکانیزه، بسیار پرهزینه به نظر برسد؛ ولی با بررسی دقیق تر نتایجی که پیاده سازی این سیستم به همراه دارد، متوجه خواهید شد که استفاده از این سامانه در انبار کاملا معقول و منطقی است.
انبارگردانی سنتی در بهترین شرایط نیازمند یک هفته تعطیلی خط و قرنطینه انبار و خط تولید است؛ همین امر منجر به ضرر های چند میلیاردی برای سازمان خواهد شد. البته این تخمین تعطیلی خط در صورتی است که از خطاهایی که در شمارش موجودی انبار بوجود میآید، صرف نظر کنیم. در حالی که سیستم انبارگردانی هوشمند این کار را در یک روز انجام میدهد و تنها به میزان قدم زدن در سطح انبار از شما انرژی میگیرد.
آیا وقت آن نرسیده با اعتماد به فناوری های نوین کنترل موجودی انبار، روش های سنتی را کنار بگذاریم و در وقت هزینه صرفهجویی کنیم؟
هر جا جلوی ضرر رو بگیری، منفعته!
تغییراتی که پیشرفت تکنولوژی در تمام بخش های زندگی و کار ما داشته، بر هیچکس پوشیده نیست. در هر زمانی، که با این تکنولوژی ها همراه شدیم پیشرفت کردیم و هرموقع به سنتها پایبند بودیم، از دنیا عقب افتادیم. بسیاری از انبارهای کشور هنوز هم از سیستم هایی نظیر بارکد برای مدیریت موجودی انبار و انبار گردانی استفاده میکنند و علیرغم تمام معضلات و هزینههایی که استفاده از این سیستم ها به همراه دارد، حاضر به تغییر رویکرد نیستند؛ این در حالی است که فرایند انبارگردانی، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، با ابزارهای هوشمند صورت میگیرد و به جرئت میتوان گفت روش های سنتی به صورت کامل در این کشورها منسوخ شده است.
انتخاب میان تکنولوژیهای قدیمی و نوین کنترل موجودی انبار، فقط به یک حساب و کتاب ساده نیاز دارد. انبارگردانی سنتی نزدیک به 960 نفر ساعت هزینه در برد دارد؛ در حالی که این عدد برای انبار گردانی با تکنولوژی RFID، نزدیک به 16 نفر ساعت است؛ این عدد به این معنی است که انبارگردانی سنتی 60 برابر انبارگردانی هوشمند هزینه به همراه دارد.
حال انتخاب با شماست که به روشهای سنتی پایبند بمانید و یا از دروازههای هوشمندسازی عبور کنید.
8 دیدگاه دربارهٔ «انبارگردانی | معرفی ابزار و شیوه های مدرن مدیریت موجودی انبار»
سلام
من سایت رو مرور کردم، این سیستم هوشمندی که دارید انبارگردانی رو هم پوشش میده؟
سلام
بله دقیقا. یکی از مهم ترین بخش های سیستم انبارداری هوشمند ما، انبارگردانی هوشمند است.
سلام
دقیقا منظورتون از انبارگردانی هوشمند چیه؟؟
میشه یکم بیشتر توضیح بدین
سلام و ارادت
انبارگردانی هوشمند یعنی استفاده از ابزارها و تکنولوژی هایی که این فرایند را با سرعت و دقت بیشتری انجام دهند.
جدیدترین تکنولوژی در این زمینه سیستم RFID است که انبارگردانی را به کمتر از دو روز و دو نفر ساعت کاهش داده است.
اگر نیازمند اطلاعات کامل تری هستید، با یکی از شماره های داخل سایت تماس بگیرید تا همکاران ما در بخش فروش راهنماییتون کنند.
سلام دو تا سوال داشتم
اول اینکه با rfid انبارگردانی چند روز طول میکشه؟
و چند نفر نیرو لازم داره؟
سلام و عرض ادب
زمان و نیروی انسانی برای انبارگردانی به تعدا انبارها و تنوع کالای مجموعه بستگی داره
ولی معمولا در یک تا سه روز و با حداکثر دو نفر نیرو، انبارگردانی انجام میشه
سلام وقتتون بخیر
این سیستم که معرفی کردین همان انبارگردانی هوشمند است؟
هزینه پیاده سازی این سیستم را میفرمایید؟
با تشکر
سلام و عرض ادب
بله؛ انبارگردانی با تکنولوژی RFID با عنوان انبارگردانی هوشمند نیز شناخته میشود
برای اطلاع از هزینه های پیاده سازی این سیستم با شماره های داخل سایت تماس بگیرید
ارادت