افزایش سرقت خودرو، مخدوش کردن پلاک خودرو و اشتباهاتی که در تایید اصالت خودرو وجود داشت، منجر به شکل گیری قانونی در راستای کاهش این اشتاباهات و سوئء استفاده ها شد. قانونی که حدود دو دهه پیش به تصویب مجلس رسید که سیستم امنیت خودرو را متحول کرده و منجر به کاهش چشمگیر سرقت خودرو می‌شد. مطابق ماده 13 این آیین نامه،
به همراه یک زوج پلاک، پلاک سوم وسایل نقلیه نیز به صورت برچسب از سوی راهنمایی و رانندگی یا اشخاص مورد تایید این سازمان، صادر و بر روی شیشه جلو یا عقب وسیله نقلیه نصب می‌گردد.
- اما این برچسب از چه نوعی می‌باشد و دقیقا به چه منظور از آن استفاده می‌گردد؟
- پلاک سوم RFID چطور به کاهش سرقت خودرو کمک می‌کند؟
- این برچسب‌ها چگونه از سرقت خودرو جلوگیری می‌کنند؟
- آیا اجرای طرح پلاک سوم خودرو در عمل امکان‌پذیز است و در صورت عملیاتی بودن چه میزان هزینه در پی دارد؟
RFID چیست؟
RFID (آر اف آی دی) مخفف عبارت Radio Frequency Identification و به معنای شناسایی از طریق امواج رادیویی است؛ امروزه ضرورت شناسایی و جمع آوری خودکار داده ها بدون نیاز به دخالت انسان جهت هوشمندسازی، افزایش سرعت عملکرد و کاهش خطا، تبدیل به امری حیاتی شده است. هر کجا این نیاز وجود داشته باشد که یک انسان، شیء، کالا و یا هر چیز دیگر، در هر زمانی شناسایی شود و اطلاعاتی از آن در اختیار قرار گیرد، می‌توان روی تکنولوژی RFID حساب کرد.
طرح پلاک سوم خودرو
قانون پلاک سوم RFID که اخیرا پس از 17 سال مجددا توسط نیروی راهنمایی و رانندگی به جریان افتاده، ساز و کار بسیار ساده و در عین حال اساسی دارد. در این روش یک تگ یا لیبل از تکنولوژی شناسایی با امواج رادیویی که به اختصار RFID شناخته می‌شود، به قسمتی از خودرو متصل می‌شود. این برچسب RFID، قابلیت ذخیره سازی اطلاعات مهم خودرو اعم از شماره پلاک، تاریخ سپری شدن اعتبار پلاک، کد واحد شماره‌گذاری و شماره شناسایی وسیله نقلیه (Vehicle Identification Number – Vin) را دارد.
در این روش، دیگر نیازی به باز کردن کاپوت ماشین و بررسی اطلاعات ماشین توسط افسر یا اپراتور نیست و با استفاده از یک قرائتگر RFID این اطلاعات ثبت و بررسی می‌شوند. همچنین اطلاعات ذخیره شده بر روی پلاک سوم با هر بار تمدید اعتبار پلاک، نقل و انتقال مالکیت و تعویض قطعات اصلی و رنگ وسیله نقلیه تغییر کرده و جایگزین اطلاعات پیشین می‌شود.
مزایای طرح پلاک سوم خودرو
به دلیل افزایش جرایم ناشی از مخدوش کردن پلاک‌های فلزی و افزایش سرقت خودرو، اجرای هرچه سریع‌تر سیستم پلاک سوم خودرو از اهمیت بالایی برخوردار شده‌است. گاهی اتفاق می‌افتد که فردی با مراجعه به اداره پلیس راهنمایی و رانندگی، شکایتی مبنی بر اینکه که خودرو متعلق به آن فرد، در زمانی که برگ تخلف به نام وی صادر شده، در آن محل حضور نداشته و پس از بررسی مشخص شده است که خودروی دیگری با پلاک مخدوش در آن محل حضور داشته است و سیستم ثبت تخلفات را دچار اختلال کرده است؛ در این مورد نیز پلاک سوم خودرو می‌تواند به کاهش اشتباه در ثبت جرایم خودرو کمک کننده باشد.
اکنون پس از 17 سال تاخیر در اجرای این سامانه، زمزمه هایی در مورد اجرایی شدن این قانون به گوش می‌رسد. رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور، سردار هادیانفر، در مورد اجرایی شدن این طرح در بهمن ماه سال 1401 خبر داده است. طبق گفته‌های سردار هادیانفر در حال حاضر اداره راهنمایی و رانندگی در مرحله اولیه تولید نرم افزار سیستم پلاک سوم RFID می‌باشد؛ به گفته ایشان، دیگر چالشی که در اجرای این سامانه وجود دارد، چیپ‌هایی است که باید زیر شیشه و آئینه خودرو نصب شود. اما هدف اصلی اداره راهنمایی و رانندگی، ساخت این چیپ‌ها در داخل کشور و جلوگیری از خروج ارز می‌باشد.
همچنین طبق اعلام اداره راهنمایی و رانندگی کشور، نصب پلاک سوم خودرو، همانند پلاک اول و دوم ضروری است و تمام صاحبان وسایل نقلیه ملزم به استفاده از آن هستند؛ اما هنوز به صورت رسمی سامانه ای برای ثبت نام و دریافت این پلاک وجود ندارد.
